W dniu 12 maja pojechaliśmy na nasze V i ostatnie spotkanie z Zachodniopomorskim Uniwersytetem Technologicznym. Zajęcia odbywały się na Wydziale Biotechnologii i Hodowli Zwierząt. Zanim dotarliśmy do odpowiedniego budynku na tym wydziale, troszkę pozwiedzaliśmy tereny Uniwersyteckie. W latach minionych w tych budynkach ZUT – u była jednostka wojskowa. Sam wygląd budynków i ich usytuowanie bardzo przypomina wygląd koszar wojskowych. Ale wojska już tutaj nie ma, a w budynkach tych szkolą się dzisiaj przyszli fachowcy od hodowli zwierząt i technolodzy żywieniowi oraz prowadzi się wszelakie badania w tych dziedzinach. Zanim przystąpiliśmy do zajęć, podzieleni zostaliśmy na cztery grupy. Każda z grup uczestniczyła w zajęciach w innej pracowni pod kierunkiem właściwego dla danego tematu prowadzącego. Po każdych zajęciach wymienialiśmy się rotacyjnie laboratoriami. Pierwsze zajęcia laboratoryjne mieliśmy z panią dr. Małgorzatą Bąkowską. Temat zajęć to „ Krew i jej funkcje w organizmach żywych. Metody badań krwi.”  Dowiedzieliśmy się z jakie substancje wchodzą w skład naszej krwi i za co każda z tych substancji odpowiada. Nasza krew to bardzo złożona substancja. Jej podstawowymi składnikami to erytrocyty, czyli krwinki czerwone, krwinki białe – leukocyty, płytki krwi, czyli trombocyty. Wszystkie te drobinki pływają w osoczu i razem z nim tworzą naszą krew. Każdy z tych składników ma przydzielone zadanie do wykonania. Erytrocyty i zawarta w nich hemoglobina odpowiadają za rozprowadzanie do wszystkich komórek naszego organizmu tlenu. Krwinki białe, leukocyty, bronią naszego organizmu przed atakami bakterii, wirusów i innych „nieproszonych gości”. Płytki krwi, trombocyty, hamują krwawienie, powstałe na skutek urazów i skaleczeń. Po tym wykładzie będziemy bardziej świadomie mogli oceniać wyniki badań laboratoryjnych krwi. Nie obce nam będą pojęcia takie jak: eozynofile, neutrofile, bazofile. Zapoznaliśmy się z metodami badań laboratoryjnych krwi. Wspólnie, na odpowiednim przyrządzie zbadaliśmy parametry krwi psa. Następnie, przez mikroskop mogliśmy obejrzeć jak wyglądają w dużym powiększeniu drobinki składników krwi.  Badania ilościowe wykonuje się w analizatorach, a badania jakościowe pod mikroskopem. Wiemy teraz, że poszczególnych składników w krwi nie może być, ani za mało, ani za dużo.

Na drugie zajęcia poszliśmy do pani dr Michaliny Adaszyńskiej – Skwirzyńskiej. Temat ćwiczeń laboratoryjnych to „ Izolacja olejków eterycznych”. Olejki eteryczne to wonne substancje występujące w różnych częściach roślin: kwiatach, liściach, owocach korzeniach, nasionach. Z reguły są bezbarwne, ale mogą też mieć kolor niebieski, brunatny lub zielony. Nie są rozpuszczalne w wodzie. Rozpuszczają się natomiast w alkoholu, olejach, eterze i w woskach. Są substancjami o bardzo złożonym składzie z dominacją, z reguły, do dwóch wiodących substancji. Np., olejek lawendowy składa się z kilkudziesięciu substancji, a najwięcej, bo aż ponad 80% jest tam linalolu i octanu linalolu. Olejki stosuje się do aromatyzowania różnych produktów, spożywczych, kosmetycznych oraz w farmacji. Tworzy się z nich różne substancje zapachowe. Olejki te otrzymuje się z roślin metodą wytłaczania, destylacji parą wodną lub ekstrakcji. Podczas tych zajęć otrzymaliśmy olejek eteryczny z lawendy metodą destylacji parą wodną w aparacie Derynga. Później pani Michalina podzieliła nas na cztery podgrupy. Każda z podgrup otrzymała próbki 9 olejków . Naszym zadaniem było je rozpoznać i wpisać do tabeli. Okazało się, że z naszymi noskami to różnie bywa. Jedni rozpoznali więcej a drudzy mniej zapachów. Na koniec przeszliśmy do innego pomieszczenia, gdzie były … inkubatory, a nich w jaja ptaka nandu. W innym pudełku znajdowały się skorupki jak po wykluciu się z nich emu. Dowiedzieliśmy się, że Wydział prowadzi badania nad życiem i rozwojem ptaków egzotycznych. Były to ciekawe i pachnące zajęcia.

W trzecim laboratorium mieliśmy zajęcia pod tytułem „Badanie aktywności amylazy ślinowej w różnych warunkach środowiska”. Zajęcia prowadziła pani dr. Marta Marynowska. Mało kto z nas zastanawiał się nad niezwykle ważną rolą śliny w naszej buzi. Okazuje się, że jest ona bardzo ważna w naszym życiu. Ułatwia połykanie, nawadnia i pokrywa śliskimi mucynami każdy kęs pokarmowy. Rozpuszcza w ustach niektóre składniki chemiczne pokarmu i pełni funkcje trawienne. Pełni rolę bakteriobójczą. Ślina wytwarzana jest w jamie ustnej przez ślinianki.  99% śliny stanowi woda. Najważniejszym jej składnikiem odpowiadającym za trawienie jest enzym amylaza, która powoduje rozkład polisacharydów. Aby amylaza dobrze działała, muszą być zapewnione odpowiednie warunki w naszej jamie ustnej, to jest PH obojętne, lub lekko kwaśne i temperatura około 37 stopni.  Po wstępie teoretycznym, rozpoczęliśmy prace doświadczalne. Badaliśmy rozkład skrobi przez amylazę w różnych warunkach. W probówkach mieliśmy różne substancje jak np: skrobia surowa, skrobia przegotowana, kwas solny, zasadę sodową i inne. Za pomocą pipety dodawaliśmy amylazę do skrobi w warunkach zasadowych i kwaśnych. Ważnym czynnikiem była również temperatura.  Na końcu, do poszczególnych probówek dodawaliśmy JwKJ i obserwowaliśmy barwę zawartości poszczególnych probówek, co świadczyło o rozłożeniu, lub nie, skrobi, w poszczególnych probówkach. Tam gdzie skrobia uległa rozkładowi, zawartość probówki była bezbarwna. Brak rozkładu skrobi, to barwa fioletowa. Ważna wiadomość dla nas to, że aby skrobia była rozłożona, musi być najpierw przegotowana. Przykładem tego są gotowane ziemniaki które trawimy. Surowych ziemniaków nasz organizm nie trawi.

Kolejne zajęcia w formie wykładu, mieliśmy z bardzo sympatyczną panią prof. Dr, hab. Ewą Czerniawską – Piątkowską. Dużo miłych i ciepłych słów padło z ust pani profesor pod naszym adresem. Temat zajęć „ Biologia oraz zootechniczny opis ciała bydła. Najpopularniejsze rasy bydła w Polsce i na świecie. Wołowina mięso kulinarne, Mleko – czynniki warunkujące najwyższą jego jakość.” Rasy bydła dzielą się na mleczne i mięsna. Obie rodzaje ras różnią się budową ciała i wielkością. W hodowli bydła mlecznego ważnym czynnikiem jest ilość pozyskiwanego mleka z odpowiednią zawartością tłuszczu, białka i laktozy. W rasach mięsnych ważnym czynnikiem hodowli jest ilość pozyskiwanego mięsa i jego jakość konsumpcyjna. W zależności od stref klimatycznych hoduje się rasy odporne na mrozy lub podwyższoną temperaturę otoczenia. Ze względu na intensywną eksploatacje ras mlecznych, z których pozyskuje się rocznie ponad 7000 litrów mleka, żywotność ich wynosi około 7 laktacji.  Pani profesor zaznajomiła nas z różnorodnością ras bydła na świecie.

Były to nasze ostatnie w tym roku akademickim zajęcia w ZUT . Miejmy nadzieję, że w roku przyszłym, również na takie zajęcia będziemy jeździć. Bo naprawdę warto.

autor: Zbyszek Twardochleb